Dvije iranske novinarke puštene uz kauciju, ali im prijeti novi progon

RSF u saopštenju poziva na okončanje sudskog uznemiravanja te naglašava da moraju biti bezuslovno oslobođene.

Novinarke Niloofar Hamedi i Elaheh Mohammadi su oslobođene uz kauciju u iznosu od po 185.000 eura za svaku, kao i zabranu napuštanja Irana do okončanja njihovih žalbi na dugotrajne zatvorske kazne koje su dobile zbog pokrivanja smrti kurdske studentice Mahse Amini koja je preminula nakon pritvora u septembru 2022.

Dan nakon puštanja na slobodu, 15. januara, pravosudni organi su objavili namjeru da procesuiraju Hamedi i Mohamadi zbog pojavljivanja u javnosti bez hidžaba, kako je javio RSF prenoseći navode agencije France-Presse. Fotografije dvije novinarke koje zajedno stoje ispred zatvora, bez obaveznih hidžaba, kružile su društvenim mrežama uveče 14. januara, a po izlasku iz zatvora su ih dočekali prijatelji, porodice i kolege.

قربان کلمه آزادی وقتی کنار اسم شما بنشیند.

لحظه آزادی الهه و نیلوفر.#الهه_محمدی #الهه_نیلوفر pic.twitter.com/Cucec9xEil

— Elnaz (@Elnaazmohammadi) January 14, 2024

„Nakon višemjesečne kampanje za njihovo oslobađanje, laknulo nam je kada smo vidjeli Niloofar Hamedi i Elaheh Mohammadi kako se smiješe ispred zidova zatvora Evin, ali smo jedva imali vremena da izrazimo olakšanje prije nego što su vlasti zamahnule novom prijetnjom zatvorom“, izjavio je Jonathan Dagher, šef odjela za Bliski istok RSF-a.

Revolucionarni sud u Teheranu je dvije novinarke osudio 22. oktobra 2023. godine, nakon što su već provele 13 mjeseci u zatvoru, a RSF je ovo suđenje nazvao „prevarom”. Sud je osudio Mohamadi na šest godina zatvora pod optužbom da je „sarađivala s neprijateljskom vladom Sjedinjenih Američkih Država“, a Hamedi na sedam godina zatvora po istoj optužbi.

Sud je također obje osudio na pet godina za „urotu i dogovaranje radi počinjenja zločina protiv nacionalne sigurnosti“ i jednu godinu za „propagandu protiv Islamske Republike Iran“. Ipak, kako navodi RSF, prema iranskom islamskom krivičnom zakonu, moraju odslužiti najdužu od tri kazne, odnosno šestogodišnju za Mohammadi i sedmogodišnju za Hamedi. Njihovi advokati su uložili žalbu, ali do sada nije određen datum za ročište.

Novinska agencija Tasnim saopštila je da će „ostati izvan zatvora dok žalbeni sud ne donese odluku“. RSF podsjeća da su novinari koji se puštaju na privremenu slobodu često iznova zatvarani.

Najmanje 85 novinara uhapšeno je zbog izvještavanja o velikim protestima izazvanih smrću Mahse Amini 16. septembra 2022., podsjetio je RSF. Ona je preminula nakon hapšenja zbog nepoštivanja propisa o hidžabu, a Hamedi i Mohammadi su bile među prvima koji su izvještavali o tome.

Njihovo izvještavanje bilo je ključno u danima nakon smrti Amini u širenju priče, a njihovo pritvaranje izazvalo je međunarodne kritike.

Hamedi je radeći za list Shargh Daily objavila fotografiju porodice od Amini koja se nalazila u bolnici gdje je odvedena neposredno prije smrti. Mohammadi, reporterka Ham Mihana, bila je jedina novinarka koja je pratila sahranu Amini.

RSF naglašava da je u svom izlaganju 18. decembra misiji UN-a za utvrđivanje činjenica u Iranu naveo sudsko uznemiravanje ove dvije novinarke.

Poziv za povlačenje svih optužbi protiv novinarki uputila je i Međunarodna federacija novinara (IFJ) koja je uz to i pozdravila njihovo puštanje na slobodu.

Predsjednik IFJ Dominique Pradalié rekao je da su dvije hrabre novinarke bile u zatvoru jer su radile svoj posao.

„Pozivamo iranske vlasti da odbace sve optužbe protiv njih. Novinarstvo nije zločin i Islamska Republika mora osloboditi sve novinare i medijske radnike koji su iza rešetaka u zemlji“, izjavio je on.

Četiri novinarke i dalje se nalaze u zatvorima u Iranu. To su, kako javlja RSF, Vida Rabbani, Saeedeh Shafiei, Nasim Sultan Beigi i Narges Mohammadi, koja je nagrađena Nobelovom nagradom za mir 2023. godine. I dalje je nastavljen progon nad njom u zatvoru jer je, piše RSF, stala u odbranu drugih zatvorenih žena.

Izvor: RSF, VoA, IFJ